23 верасня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Па ўсёй тэрыторыі краіны, за выключэннем асобных пунктаў назірання адзначаўся недабор ападкаў, а захаванне сухога надвор'я абумовіла зніжэнне запасаў вільгаці ў глебе. У Навукова-практычным цэнтры НАН Беларусі па земляробстве расказалі, у якіх умовах ідзе асенняя сяўба, і далі рэкамендацыі па правядзенні аграрных работ, паведамляе БЕЛТА са спасылкай на Міністэрства сельскай гаспадаркі і харчавання.
"Для атрымання своечасовых і дружных усходаў збожжавых культур і іх развіцця неабходна, каб у 20-сантыметровым слоі было каля 25 мм вільгаці, даступнай для раслін. Пры вільгацезапасах менш за 15 мм усходы нераўнамерныя, а пры наступнай адсутнасці ападкаў стан пасеваў пагаршаецца", - удакладніў першы намеснік генеральнага дырэктара па навуковай рабоце Навукова-практычнага цэнтра НАН Беларусі па земляробстве Эрома Урбан.
У сярэднім па рэспубліцы за жнівень выпала 39 мм ападкаў, што склала 62 працэнты кліматычнай нормы. Па ўсёй тэрыторыі краіны, за выключэннем асобных пунктаў назірання Віцебскай, Гродзенскай і Мінскай абласцей, адзначаўся недабор ападкаў: выпала ад 40 працэнтаў да 80 працэнтаў нормы. На станцыі Васілевічы (Гомельская вобласць) абноўлены абсалютны мінімум месячнай колькасці ападкаў (5 мм).
За першую палову верасня ў многіх раёнах рэспублікі колькасць ападкаў склала не больш за 0-2 мм пры норме каля 50-55 мм. Захаванне сухога надвор'я абумовіла далейшае зніжэнне запасаў глебавай вільгаці. Практычна на ўсёй тэрыторыі Гомельскай, у большасці раёнаў Брэсцкай, на паўднёвым усходзе Магілёўскай, а таксама месцамі на поўдні Гродзенскай і на захадзе Віцебскай вобласці верхні слой глебы амаль цалкам высушаны. На думку спецыялістаў, умовы для правядзення сяўбы азімых збожжавых культур тут складваюцца неспрыяльна, і ў бліжэйшы час яны не палепшацца.
"Дажджы, якія прайшлі не так даўно, увільгатнілі глебу вельмі нераўнамерна. Паводле даных Белгідрамета, на значнай частцы тэрыторыі заходняй паловы рэспублікі верхні 10-сантыметровы слой глебы ўвільготнены добра. Тут палепшыліся ўмовы для правядзення сяўбы і з'яўлення ўсходаў азімых збожжавых культур, а ў паўднёва-заходніх раёнах Брэсцкай вобласці, дзе прайшлі вельмі моцныя дажджы, нават назіраецца пераўвільгатненне глебы, - дадаў Эрома Урбан. - Пры гэтым на большай частцы тэрыторыі ўсходняй паловы краіны верхні 10-сантыметровы слой глебы па-ранейшаму сухі. На такіх плошчах захоўваюцца складаныя ўмовы для з'яўлення ўсходаў і развіцця азімых культур".
Эксперт прагназуе: у бліжэйшы час з-за павышанага тэмпературнага рэжыму і пераважнай адсутнасці ападкаў плошчы з недахопам глебавай вільгаці зноў могуць пашырыцца.
"Далейшае развіццё сітуацыі можа складвацца наступным чынам: прарастанне насення будзе не дружным і запаволеным, выпадзенне нязначных ападкаў справакуе прарастанне насення, а наступны дэфіцыт вільгаці выкліча гібель часткі аслабленых праросткаў, што прывядзе да зрэджвання ўсходаў і запаволенага росту аслабленых раслін, ва ўмовах прадаўжэння засушлівых з'яў на лёгкіх глебах узрастае рызыка гібелі пасеваў ужо восенню ці ў час перазімоўкі", - расказаў прадстаўнік Навукова-практычнага цэнтра НАН Беларусі па земляробстве.
У гэтых умовах Эрома Урбан заклікае забяспечыць засыпку насення яравых культур з улікам магчымага перасеву загінулых азімых.
"Для зніжэння адмоўных наступстваў на фарміраванне ўраджайнасці збожжавых дапушчальныя для ўмоў бягучага года нормы высеву насення неабходна павялічваць прыкладна на 2 працэнты на суткі спазнення, але не больш як на 15-20 працэнтаў з-за перасохлага верхняга слоя глебы. Пры пасеве ў перасохлы верхні слой глебы глыбіня закладкі павялічваецца на 1-1,5 см. Пры правядзенні тэхналагічных аперацый па сяўбе азімых збожжавых культур асаблівую ўвагу неабходна ўдзяліць скарачэнню часавага разрыву паміж перадпасяўной апрацоўкай глебы і пасевам - гэтыя аперацыі неабходна праводзіць практычна адначасова", - рэзюмаваў першы намеснік генеральнага дырэктара па навуковай рабоце Навукова-практычнага цэнтра НАН Беларусі па земляробстве.
Па стане на 20 верасня падрыхтавана глебы пад сяўбу азімых 842 тыс. га (55,5 працэнта), пасеяна 647,1 тыс. га (42,6 працэнта).-0-
